یکی از اهداف ازدواج و تشکیل خانواده در تمامی ادیان الهی و جوامع بشری داشتن فرزند و در نتیجه بقا نسل می باشد که در اسلام نیز توصیه به فرزند آوری شده است اما متاسفانه امروزه شاهد رواج یافتن پدیده آسیب زای تک فرزندی هستیم که در همین راستا در گفت و گویی کوتاه با دکتر الهام رحیمی؛ رئیس اداره مشاوره و سلامت روان معاونت فرهنگی و دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج به بررسی این پدیده پرداختیم.
یکی از اهداف ازدواج و تشکیل خانواده در تمامی ادیان الهی و جوامع بشری داشتن فرزند و در نتیجه بقا نسل می باشد که در اسلام نیز توصیه به فرزند آوری شده است اما متاسفانه امروزه شاهد رواج یافتن پدیده آسیب زای تک فرزندی هستیم که در همین راستا در گفت و گویی کوتاه با دکتر الهام رحیمی؛ رئیس اداره مشاوره و سلامت روان معاونت فرهنگی و دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج به بررسی این پدیده پرداختیم.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج؛ دکتر رحیمی در خصوص فلسفه فرزندآوری عنوان می کند؛ بدون هیچ گونه تردیدی فرزند آوری و پدرو مادر شدن یکی از پراحساس ترین تجربیات انسانی، مطابق با تمایل فطری انسان ها و نیز مورد توصیه شرع مقدس اسلام است. فرزند خواسته، سالم و صالح می تواند موجب افزایش عشق، نشاط و سلامت روانی و نیز رشد و تعالی معنوی والدین شود و درایام پیری دستگیر آنان باشند.
- آیا داشتن یک فرزند کافی است؟
تک فرزندی پدیده ای است که در سال های گذشته رو به فزونی نهاده است. اگر چه هم خانواده های شهری و هم خانواده های روستایی به این امر رو آورده اند، ولی این مسئله بیشتر در خانواده های شهری دیده می شود.
به گفته گلدانا نیگ اقبال؛ سرپرست مدیریت سلامت خانواده و جمعیت معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی کهگیلویه و بویراحمد، بر اساس یک پژوهش انجام شده ۳/۲۸ درصد (حدود یک سوم) از جامعه ی مورد مطالعه دارای یک فرزند بودند. اگر چه سن افراد تک فرزند کمتر از سایرین بود ولی نکته مهم افزایش درصد تک فرزندی با افزایش تحصیلات زن و مرد بود.
دکتر رحیمی می افزاید؛ والدینی که به هر علت تنها یک فرزند دارند، گاهی به دلایل خاصی مثل دلسوزهای بی جا برای فرزند، داشتن انتظارات و توقعات بیش از حد توان فرزند، وابسته نمودن خود به کودک و بالعکس، روش های تربیتی نادرستی را در پیش می گیرند که در نهایت باعث به وجود آمدن مشکلاتی در زندگی تنها فرزندشان می شود.
- لطفا بطور خلاصه برخی از مشکلاتی که برای اینگونه فرزندان پیش می آید را عنوان کنید.
۱-وابستگی شدید والدین به تک فرزند
۲-حساسیت فراوان والدین درباره رفتار و گفتار تک فرزند
۳-مراقبت بیش از حد والدین که استقلال تک فرزند را به خطر می اندازد
۴-وابستگی شدید تک فرزند به والدین
۵-تاثیر منفی بر رشد تک فرزند به جهت نبودن رقابت بازی
۶-برخورد بزرگانه با کودک
۷-ارتباط کمتر با همسالان
-آسیب تک فرزندی در ابعاد فردی و اجتماعی مختلفی تعریف می شود، آسیب اجتماعی تک فرزندی به چه صورت است؟
از عوارض اجتماعی تک فرزندی می توان به کمرنگ شدن همبستگی اجتماعی، افزایش احتمال طلاق در نسل آینده در صورت تربیت نادرست و افزایش احتمال انزوای والدین در سنین پیری اشاره کرد.
در فرهنگ ایرانی مناسبات خانوادگی و دوستی دارای ارزش بالایی است. با بالا رفتن احتمال ازدواج دو تک فرزند با یکدیگر، محروم نمودن فرزند این زوج از داشتن دایی، خاله، عمو و عمه سبب کم رنگ شدن کارکرد اجنماعی- عاطفی خانواده در مفهوم وسیع و به هم خوردن تدریجی هنجارهای خانواده ایرانی می شود.
در پایان اشاره می گردد اگر پدیده گرایش والدین به تک فرزندی در جامعه گسترش یابد در آینده نه چندان دور با کاهش نسل جوان و نیروی کار جوان روبه رو می شویم که این خود مشکلات عدیده ای را به دنبال دارد.
-در بحث فرزند آوری و صیانت از جمعیت به جز معضل تک فرزندی، درگیر چه مشکلاتی هستیم؟
سوای از پدیده تک فرزندی، ناباروری زوجین از دیگر معضلاتی است که متاسفانه امروزه بسیار شاهد آن هستیم. همواره ناباروری علل مختلفی داشته و ضمن وجود راه های درمان ناباروری متاسفانه در مواردی نیز تلاش زوجین برای درمان بی نتیجه بوده و از نعمت داشتن فرزند محروم خواهند شد.